Het interieurontwerp van Hotel Tassel

Binnen de hele geschiedenis van de modernistische architectuur is er één gebouw dat een bijzonder opmerkelijke impact heeft gehad: Hotel Tassel. Met een fascinerend interieurontwerp is het een historisch referentiepunt en is het sinds de bouw ervan een inspiratiebron voor veel kunstenaars.

Mensen bestuderen en graven vaak diep in het werk van architecten en interieurontwerpers uit het einde van de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw. Dit komt grotendeels door hun creatieve, innovatieve esthetiek. Ze braken namelijk volledig los van de traditionele blauwdrukken uit het verleden.

Hotel Tassel is daar slechts een voorbeeld van, maar het is ook een van de beroemdste, meest bruikbare gebouwen in de geschiedenis van de architectuur. Het is voor veel interieurontwerpers tot ver in deze 21ste eeuw daarom een bron van inspiratie geweest.

Het meubilair, de structuur en de interne indeling zijn allemaal innovatief op manieren die we vandaag de dag nog steeds toe kunnen passen.

Een stukje geschiedenis

De persoon die het Hotel Tassel heeft ontworpen, was de architect en kunstenaar Víctor Horta. Hij werkte er tussen 1892-1893 aan, in Brussel (België). Je vindt alle concepten en theorieën die in het modernisme aan het werk zijn in dit gebouw. In zekere zin is het het product van al die ideeën, in een tijd dat ze echt vorm begonnen te krijgen.

Horta studeerde architectuur, kunst en design in Frankrijk. Hij begon ook zijn weg te vinden in verschillende artistieke kringen. Wat hij wilde was om meer onderwijs en ideeën te krijgen die hem zouden helpen om zijn projecten waar te maken. Volgens veel mensen die hem of zijn werk kenden, was hij een echte specialist in zijn vakgebied.

In deze tijd begonnen we te leren hoe we ijzer en glas konden bewerken, en dankzij de industriële revolutie beschikten architecten over allerlei verschillende hulpmiddelen om hun ideeën vorm te geven. Dit is dus hoe de art nouveau-beweging begon.

Het modernisme was dus een complete breuk met alle architecturale dogma’s van de 19e eeuw.

Het natuurlijke gevoel van Hotel Tassel

Het hoofddoel van het interieurontwerp was het creëren van een gevoel van natuur, van de organische wereld. Simpel gezegd, als je de natuurlijke wereld diepgaand bekijkt, dan zul je zien dat dit gebouw een esthetiek heeft die totaal anders is dan de traditie en dichter bij de aard van het leven staat.

• Een van de meest unieke aspecten zijn de bochten en kronkelende vormen door het hele gebouw. Waarom hebben ze daar zoveel aandacht aan besteed? Hun belangrijkste doel was namelijk om te proberen organische vormen te creëren die het leven en de natuur weerspiegelden.
• Een van de gemeenschappelijke kenmerken van alle kamers is dat ze dynamisch zijn. Waar je ook kijkt, je zult allerlei subtiele, delicate dingen zien. Het is alsof er een soort structurele ‘rusteloosheid’ is. Horta gebruikte allerlei vormen, en ze waren allemaal anders dan wat je in gebouwen in de 19e eeuw zou hebben gezien.
• Stroomlijning is een ander groot kenmerk van de binnenruimtes in Hotel Tassel. Je zult veel golvende en asymmetrische vormen zien. Het doel was om volledig los te komen van klassieke ideeën over interieurontwerp.
• Je zult ook veel van de ‘whiplash’ curven zien die kenmerkend zijn voor art nouveau. Dit is een esthetisch element dat uniek is voor de beweging, dat overal opduikt, of het nu in fysieke decoraties of schilderijen is.

De trap: een modernistisch wonder

Het onbewoonbare deel van het pand is bijna 11.000 vierkante meter. Midden in het centrum vind je de beroemde multi-directionele trap. Dat ontwerp maakt het veel gemakkelijker om andere kamers in het huis te bereiken en naar andere verdiepingen te gaan.

Het heeft een gietijzeren rail met golvende lijnen en in het bijzonder geen concrete vorm. Er is een glazen afdekking op het plafond waardoor de ruimte licht, dynamisch en bovenal zeer helder aanvoelt.

De treden vallen naar de vloer alsof ze een waterval zijn. De laatste trede is breder dan de rest en heeft natuurlijk een gebogen vorm. Bij dit architecturale wonder draait alles namelijk om innovatie en creativiteit.

IJzer en plasticiteit in Hotel Tassel

IJzer is het belangrijkste materiaal in het gebouw. Horta gebruikte het als ruggengraat voor een frame met veel lange, dunne kolommen. Hij wilde het interieur van het gebouw veel elegantie geven en ook een structuur die het gemakkelijk zou kunnen dragen.

Dat alles past perfect bij de gebogen ontwerpen op de vloeren en de manier waarop de muren werden geschilderd. Ze hebben de ‘whiplash’ curven die we eerder noemden, waardoor het een absoluut magische ruimte wordt. Er is een constant gevoel van plasticiteit en flexibiliteit. De rondingen zijn namelijk in zowat elk aspect van de decoratie aanwezig.